Hente van Trui: Uit de schaduw van het verleden
Door |
Hoewel er wel over het ‘Urker matriarchaat’ wordt gesproken, geldt ook hier dat vrouwen vaak een ondergeschikte rol spelen in de geschiedenis. Dat geldt echter niet voor vrouwen als Hendrikje Hakvoort-Bakker (1848-1919), beter bekend als Hente van Trui. Een begrip, vanwege alle ups en downs in haar leven en haar inzet voor de samenleving. Tot op de dag van vandaag loopt er Inte- en Truisvolk rond op ons voormalige eilandje.
Hendrikje Hakvoort had het dienstbaar zijn niet van een vreemde. Haar moeder, Trui Hoefnagel, runde een logement dat populair was bij Zuiderzeevissers. Net als de meeste Urker visservrouwen kende Hente de nodige armoede en verdriet. Ze trouwde met Klaas Hakvoort, met wie ze naar Den Helder verhuisde, op zoek naar een beter bestaan. Acht jaar later verdronk Klaas, samen met zoon Jelle. Hente keerde als weduwe met zeven jonge kinderen terug naar Urk. Moeder Trui verkocht haar logement en begon samen met Hente een winkeltje. Elke visser die de Urker haven aandeed werd hartelijk ontvangen. Bij slecht weer stond Hente op de haven om natte kleren in te zamelen om die thuis te drogen. In haar winkeltje stond altijd een pot koffie of een pan warme pap op het vuur. Al snel werd ze ‘Moeder van de Zuiderzeevissers’ genoemd. Ze was vooral populair bij Volendamse hoekwantvissers. Net als haar moeder was Hente 'een onderneemster zonder winstoogmerk'. Ze wist haar persoonlijke verdriet een plek te geven door haar deur en hart open te zetten. Omgang met papen Toen Hente op 10 oktober 1919 op 71-jarige leeftijd overleed was niet iedereen overtuigd van haar goede bedoelingen. De gereformeerde dominee Rispens had Hente al eens gewaarschuwd tegen de omgang met de ‘paapse’ Volendammers. Nu weigerde hij haar te begraven. In Volendam werd echter publiekelijk om Hente gerouwd. De dodenaanzegster ging rond en in de Sint Vincentius-kerk werd een mis opgedragen. De voorbede luidde: “Neig, o Heer, Uw oor tot onze gebeden waardoor wij smekend Uwe Barmhartigheid afroepen, opdat Gij de ziel van Uwe dienaresse Hente Hakvoort-Bakker, dien Gij bevolen hebt uit deze wereld te treden, in het rijk van vrede en licht een plaats geeft en haar stelt onder Uwe heiligen.” Wie of wat Ds Rispens wist te overtuigen is niet bekend maar uiteindelijk werd Hente toch vanuit de kerk begraven. Haar nazaten herinneren zich hoe Volendammer vissers in klederdracht bij haar kist de rozenkrans baden. Voormalig visserman P. Zwaan zette voor zijn dood nog eens op papier waarom Hente een bijzondere vrouw was. “Ze heeft zich willen geven. En daarin was vrouw Hakvoort groot”, schreef hij. Hente is een van de voorbeelden van Urker vrouwen die aangeduid werden met hun vrouwelijke lijn; haar dochter Trui stond bekend als ‘Trui van Hente’ en haar nazaten als 'van Inte' of ‘Truisvolk’. In 1979 publiceerde Gerrit van Sijtje een gestencild boekje genaamd ‘Hente van Trui, Moeder van de Zuiderzeevissers’. Precies een eeuw na haar overlijden is het gedigitaliseerd en samen met nieuwe informatie en afbeeldingen online gepubliceerd. Download het boekje HIER.
Deze foto werd genomen tijdens het 50-jarig huwelijk van Trui van Hente (dochter van Hente) en Cornelis Koffeman. Uit de aanwezigheid van vele Volendammers blijkt dat er nog lang warme banden tussen Hente’s nageslacht (het Truisvolk) en Volendam bestonden.
Hente (rechts) met links haar dochter Marretje, de moeder van de op Urk welbekende Sijtje van de Magneet. In het midden haar dochter Dirkje, getrouwd met Riekelt de Vries.
