Het Urker vissersmonument

In deze kroniek gaat auteur Marjanne Romkes-Foppen in op de geschiedenis van dit vissersmonument, van de moeizame weg naar de totstandkoming tot en met de onthulling. Over haar levensloop daarna, onder invloed van veranderende omstandigheden en de terugkerende strijd/discussie over haar vorm en inhoud. Wie herdenken we bij het Urker vissersmonument? Hoe doen we dat? En welke betekenis heeft dit monument voor de gemeenschap van Urk?

Vrijwel elke Urker familie heeft te maken gehad met het verlies van geliefden op zee. Voor deze gedeelde tragische ervaring fungeert het iconische Vissersmonument sinds 1966 als verenigend boegbeeld. Vanaf 1957 beijverden initiatiefnemers Lubbertje Kramer en Cees Zeeman zich voor een vissersmonument, waarbij zij nadrukkelijk de Urker bevolking bij de plannen betrokken. Bijna tien jaar later werd het monument door koningin Juliana onthuld. De vissersvrouw op sokkel staat vanaf dan symbool voor een gedeelde Urker identiteit waarin de visserij, de protestantse religie en de nauwe verwevenheid van familieverbanden binnen de gemeenschap centraal staan. Naast de vissers die op zee omkwamen, eert het monument de vrouwen die achterbleven. Maar het monument levert sinds de onthulling ook conflicten op over de vraag wie wel en wie niet herdacht moeten worden. Een vraag die tot op de dag van vandaag niet eenduidig is beantwoord. Voor niet alle nabestaanden heeft het monument eenzelfde betekenis. De inscriptie – als vervangende grafsteen – blijkt nauwelijks de leegte te vullen van het gemis van een graf en het openbare karakter van het monument en de herdenkingen voelt niet voor iedereen goed. Toch blijft het monument van grote betekenis als plaats en kern van verbinding binnen de Urker gemeenschap. De tragische ramp van 2019 met de UK 165 bevestigde dat feit (helaas) weer. De namen van Jochem Foppen en Hendrik Jan de Vries worden toegevoegd aan de honderden namen op dit Vissersmonument.

Klik op de cover om deze uitgave van Urcker Kronieken te lezen. U kunt het nummer ook downloaden via de knop links boven aan de pagina. Om het werk van de Stichting Urker Uitgaven te steunen en te kunnen doorgaan met het publiceren van de Urcker Kronieken, vragen wij u om € 2,- per gedownloade uitgave over te maken op rekeningnummer NL 32 ABNA 0436429853 (t.n.v. Stichting Urker Uitgaven). Als u de stichting een warm hart toedraagt mag u uiteraard ook meer overmaken.

Redactie: Marret Kramer, Janna Willems, Mark Broch, Klaas Post.